Leegstand melden

Op 1 oktober 2010 is de Wet kraken en leegstand in werking getreden. In deze wet is geregeld dat verschillende wetten op onderdelen worden gewijzigd, om verder terugdringen van kraken en leegstand te bevorderen. Voor wat betreft de Leegstandwet gaat het om aanpassing van artikel 3 eerste lid, waarin de bevoegdheid tot het vaststellen van een leegstandsverordening door de gemeenteraad is opgenomen. In de leegstandverordening mag o.a. worden bepaald dat leegstand van een door de gemeenteraad aangewezen categorie gebouwen verplicht moet worden gemeld. Met deze wet biedt het Rijk een wettelijk kader en instrumentarium voor gemeenten om leegstand van niet-woonruimte aan te pakken. Op 1 februari 2016 is de evaluatie van de Wet Kraken en Leegstand aangeboden aan de Tweede Kamer. Daarin is geconcludeerd dat met deze wet voldoende middelen worden geboden om de leegstand te bestrijden.

Ook zonder de leegstandsverordening kan het college in gesprek gaan met vastgoedeigenaren. Met de invoer van dit instrument wil de gemeente duidelijk maken dat we de leegstand serieus nemen en willen we ook in gesprek komen met vastgoedeigenaren met wie het tot nu toe onmogelijk is gebleken in gesprek te komen.

De eigenaar meldt leegstand als het pand langer dan zes maanden leegstaat (artikel 3 lid 1). Voor de huidige reeds leegstaande panden vangt die termijn voor het eerst aan op de dag na de datum van inwerkingtreding van de leegstandverordening.

Voor het melden van leegstand wordt gebruik gemaakt van een door het college vastgesteld (elektronisch) formulier (artikel 2). Op voorhand is duidelijk wat de verplichtingen zijn en hoe daaraan kan worden voldaan. Indien de vastgoedeigenaar dit meldingsformulier volledig invult en de leegstand tijdig meldt, wordt voldaan aan de meldingsplicht.

Dan wordt door het college binnen drie maanden contact opgenomen (artikel 6) en een eerste afspraak gemaakt om de leegstand te bespreken en de mogelijkheden in kaart te brengen.

Wanneer overleg niet tot bevredigend resultaat leidt en geen sanctie mogelijk is, kan het college na het leegstandoverleg of zonder overleg, indien de eigenaar daaraan geen medewerking verleent, in een leegstandbeschikking vaststellen of het betreffende (gedeelte van het) gebouw geschikt is voor gebruik (artikel 4 tweede lid Lw). Bij de vaststelling of het gebouw geschikt is voor gebruik, zal het college moeten beoordelen of in redelijkheid van de eigenaar gevraagd kan worden dat hij het gebouw in gebruik geeft. Als dat niet het geval is, zal het college het gebouw niet geschikt voor gebruik moeten verklaren en dat vastleggen in de leegstandbeschikking. Daarmee is de procedure afgewikkeld.

In de praktijk zal het leegstandoverleg vaak bestaan uit meerdere gesprekken, voordat een leegstandbeschikking wordt afgegeven. Als het overleg naar tevredenheid verloopt, is een leegstandbeschikking niet noodzakelijk.

Als het overleg niets heeft opgeleverd en het college heeft in de leegstandbeschikking vastgesteld dat het gebouw of een deel daarvan geschikt is voor gebruik, kan het college als uiterste middel aan de eigenaar een gebruiker voordragen (artikel 8). Die bevoegdheid ontstaat zodra de leegstand langer heeft geduurd dan een in de leegstandverordening aangegeven termijn van tenminste twaalf maanden (artikel 5 eerste lid Lw). De leegstandbeschikking is in die zin een noodzakelijk opstapje om een eventuele voordracht mogelijk te maken. Deze verplichting is in zijn aard niet faciliterend bedoeld. Het is een ultimum remedium. Bij het gebruik maken van deze bevoegdheid zal door het college de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht worden genomen. Het college selecteert de voor te dragen partijen vanuit haar eigen netwerk.

Het uitgangspunt is dat de vastgoedeigenaar zelf verantwoordelijk is voor de vulling van de panden.

Als blijkt dat leegstand niet is gemeld, dan kan een boete opgelegd worden.